Dağılma Dönemmi 2
Paris Antlaşması (1856)
Koşulları :
1. Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayılacak, Avrupa Devletler Hukukundan yararlanacaktır. Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğü Avrupa devletleri tarafından korunacaktır.
2. Karadeniz, tarafsız hale getirilecek, savaş gemisi bulunmayacak, yalnızca ticaret gemileri geçecektir.
3. Rusya ve Osmanlı Devleti, Karadeniz'de savaş gemisi bulundurmayacaktır.
4. Eflak ve Boğdan'a özerklik verilecek, Avrupa devletleri'nin garantisinde olacaktır.
5. Tuna ırmağında ticaret gemileri serbestçe dolaşacak ve Avrupa Devletleri tarafından denetlenecektir.
6. Boğazlar, 1841 Londra Senedi'ne göre düzenlenecektir.
7. Osmanlı Devleti'nde 1856 Islahat Fermanı izlenecek, ancak iç işlerine müdahale edilmeyecektir.
Antlaşmanın Önemi :
1. Osmanlıların XIX. yüzyılda kazanan devlet olarak imzaladıkları tek antlaşmadır.
2. Osmanlı Devleti'nin kendi toprak bütünlüğünü koruyamayacağı anlaşıldı.
3. Osmanlı Devleti, bir Avrupa devleti olmanın diyetini Islahat Fermanı ile ödedi.
4. Osmanlı Devleti, savaşı kazanan devlet olmasına rağmen yenik devlet durumuna düşürüldü.
5. Karadeniz tarafsız bir deniz haline getirildi.
6. Rusya'nın Akdeniz'e inmesini engelleyerek İngiltere ve Fransa Akdeniz'de güvenliklerini sağladı.
7. Rusya'nın Balkanlar'da egemenlik kurması engellendi.
8. Rusya, 1774'te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması ile elde ettiği haklarını kaybetti, bundan sonra Pan-Slavizm politikasını ortaya attı.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) ve Ayastefanos Antlaşması
Nedenleri :
1. Paris Konferansı'nda çıkarları zedelenen Rusya'nın Pan-Slavizm politikasına ağırlık vermesi
2. Rusya'nın Balkan uluslarını Osmanlı'ya karşı ayaklanmaya kışkırtması
Osmanlı Devleti, 1876'da toplanan Berlin, İstanbul ve Londra konferanslarında alınan, kendi aleyhindeki kararları kabul etmedi.
Bunun üzerine 1877'de Rusya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti.
Ruslar, Doğu'da Kars, Ardahan, Batum ve Erzurum'u, Batı'da da Edirne'yi aldı.
Osmanlı Devleti bütün cephelerde yenilince, 1878'de Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması imzalandı.
UYARI : Ayastefanos Antlaşması, İngiltere ve Avusturya karşı çıktığı için uygulanmadı. İngiltere, Rusya'nın Doğu Akdeniz'de; Avusturya da, Rusya'nın Balkanlar'da güçlenmesini istemediğinden, bu antlaşmaya karşı çıktı.
Ayastefanos Antlaşması (3 Mart 1878) :
1. Sırbistan, Karadağ ve Romanya'ya bağımsızlık verilecektir.
2. Büyük Bulgaristan Krallığı kurulacaktır.
3. Kars, Ardahan, Batum ve Doğu Bayezıt Rusya'ya bırakılacaktır.
4. Bosna ve Hersek özerkleştirilecektir.
5. Girit ve Ermenistan'da ıslahat yapılacaktır.
6. Teselya, Yunanistan'a bırakılacaktır.
7. Osmanlı Devleti, Rusya'ya savaş tazminatı ödeyecektir.
Mısır Sorunu
Mehmet Ali Paşa İsyanı
Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Napolyon'un Mısır'ı işgali sırasında Kahire'ye geldi.
1804 yılında Mısır valiliğine getirildi.
Mısır'da birçok ıslahatlar yaptı.
1821'de Mora'da ortaya çıkan Rum isyanını bastırdı.
Mora valiliği isteği reddedilince, Suriye ve Çukurova'ya girerek Kütahya'ya kadar ilerledi.
Bunun üzerine II. Mahmut, Rusya'dan yardım istedi.
UYARI : Osmanlı Devleti, ilk defa kendi valisi ile savaştı. Mısır sorunu bir iç sorunken zamanla uluslar arası bir sorun haline geldi.
1833 yılında Rus donanması İstanbul'a geldi.
1833 yılında Kütahya Antlaşması imzalandı.
Osmanlı Devleti, 1833'de Rusya ile Hünkar İskelesi Antlaşması'nı imzaladı.
Kütahya Antlaşması (1833) :
Koşulları :
1. Mehmet Ali Paşa'ya Girit Valiliğine ek olarak Suriye Valiliği verilecektir.
2. Oğlu İbrahim Paşa'ya Cidde Valiliğine ek olarak Adana Valiliği verilecektir.
3. Mehmet Ali Paşa, Osmanlı Devleti'ne vergi ödeyecektir.
Hünkar İskelesi Antlaşması (1833)
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalandı.
Koşulları :
1. Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya savaş durumunda birbirlerine yardım edecektir.
2. Osmanlı İmparatorluğu'na saldırı olursa, Rusya asker gönderecek, masrafaları Osmanlı Devleti tarafından karşılanacaktır.
3. Rusya'ya saldırı olursa Osmanlı Devleti Boğazları kapatacaktır.
4. Anlaşma sekiz yıl geçerli olacaktır.
Önemi :
1. Osmanlı Devleti ile Rusya arasında ittifak kuruldu.
2. Rusya, Karadeniz'de güvenliğini sağladı.
3. Osmanlı Devleti, Boğazlar'daki egemenlik haklarını kendi isteği doğrultusunda son kez kullandı.
4. Boğazlar sorunu başladı.
Nizip Savaşı (1839)
Kütahya Antlaşması, ne Osmanlı Devleti'ni, ne de Mehmet Ali Paşa'yı memnun etmişti.
1839 yılında Mehmet Ali Paşa, Osmanlı Devleti'ne ödemesi gereken vergiyi ödemedi.
Mehmet Ali Paşa, aynı yıl bağımsızlığını ilan etti.
1839 yılında Osmanlı ve Mısır orduları Nizip'te karşılaştı ve Osmanlı ordusu yenildi.
Avrupa ülkeleri, 1840 yılında, Londra'da bir konferans topladı.
Konferans'ta Osmanlı Devleti'nin Mehmet Ali paşa'ya karşı korunması kararı alındı.
1840 yılında Londra Antlaşması imzalandı.
Londra Antlaşması (1840)
1840 yılında Londra'da Osmanlı Devleti, İngiltere, Rusya, Avusturya ve Prusya delegeleri bir araya gelerek Mısır Sorununu halletmek üzere bir mukavele imzaladılar. Bu mukaveleye göre:
1. Mısır eyaleti hukuk bakımından Osmanlı Devleti'ne bağlı olmakla beraber, yönetim açısından Mehmet Ali Paşa'ya bırakıldı.
2. Mısır'ın Osmanlı Devleti'ne yılda 80 bin kese altın vermesi kararlaştırıldı.
3. Suriye, Adana ve Girit Osmanlı Devleti'ne geri verilecek.
Berlin Konferansı'ndan Sonra Osmanlı-Avrupa ve Osmanlı-Balkan İlişkileri
İngiltere'nin Kıbrıs'ı Alışı (1878)
Kıbrıs, 1570 yılında Sokullu devrinde Osmanlı topraklarına katıldı.
Ada, İngiltere tarafından 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, güya adayı Rus saldırılarına karşı korumak amacıyla, işgal edildi.
Tunus'un Fransızlar Tarafından İşgali (1881)
Fransızlar, 1830'da Cezayir'i işgal etti.
Fransızlar, Berlin Konferansı'nda Tunus'a yerleşme arzularını bildirdi.
Fransa, 1881 yılında Tunus'u işgal etti.
Mısır'ın İngilizler Tarafından İşgali (1882)
Mısır, 1517 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.
1869'da Süveyş Kanalı'nın açılması ile Mısır'ın stratejik ve ekonomik önemi iyice arttı.
1881'de Fransızlar'ın Tunus'u işgali üzerine İngilizler harekete geçti.
İngitere 1882 yılında Mısır'da çıkan isyanı bahane ederek Mısır'ı işgal etti.
Girit Sorunu ve Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)
1878 Berlin Antlaşması'nda Girit'e imtiyaz verilmesine rağmen, adada bulunan Rumlar ile İstanbul arasındaki anlaşmazlıklar devam etti. 1896 yılında Girit'de çıkan isyan sonunda, Yunanistan adaya asker çıkardı. Ertesi yıl Osmanlı-Yunan savaşı başladı.
1897 yılında Yunanistan ile bir antlaşma imzalandı.
Bu antlaşma ile; Girit'e muhtariyet verilemsi ve Yunanistan krallık soyundan bir prensin Girit'e vali olarak tayin edilmesi kararlaştırıldı. 1908'de Venizelos, Girit'i Yunan Krallığı adına yönettiğini ilan etti.
Balkan Savaşları sonunda Osmanlı Devleti, Girit'in Yunanistan'a ait olduğunu kabul etti.
Doğu Rumeli ve Bosna-Hersek
1878 Berlin Konferansı ile Bulgaristan üç kısıma ayrıldı.
1885 yılında Filibe'de, Doğu Rumeli'yi, Bulgaristan'a bağlamak amacıyla bir isyan çıktı.
1897'de Bulgaristan Prensi, Osmanlı Devleti tarafından, Doğu Rumeli Valisi olarak kabul edildi.
1908'de (II. Meşrutiyet'in ilan edildiği sırada) Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.
Aynı yıl Avusturya Bosna-Hersek'i topraklarına kattığını belirtti.
Paris Antlaşması (1856)
Koşulları :
1. Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayılacak, Avrupa Devletler Hukukundan yararlanacaktır. Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğü Avrupa devletleri tarafından korunacaktır.
2. Karadeniz, tarafsız hale getirilecek, savaş gemisi bulunmayacak, yalnızca ticaret gemileri geçecektir.
3. Rusya ve Osmanlı Devleti, Karadeniz'de savaş gemisi bulundurmayacaktır.
4. Eflak ve Boğdan'a özerklik verilecek, Avrupa devletleri'nin garantisinde olacaktır.
5. Tuna ırmağında ticaret gemileri serbestçe dolaşacak ve Avrupa Devletleri tarafından denetlenecektir.
6. Boğazlar, 1841 Londra Senedi'ne göre düzenlenecektir.
7. Osmanlı Devleti'nde 1856 Islahat Fermanı izlenecek, ancak iç işlerine müdahale edilmeyecektir.
Antlaşmanın Önemi :
1. Osmanlıların XIX. yüzyılda kazanan devlet olarak imzaladıkları tek antlaşmadır.
2. Osmanlı Devleti'nin kendi toprak bütünlüğünü koruyamayacağı anlaşıldı.
3. Osmanlı Devleti, bir Avrupa devleti olmanın diyetini Islahat Fermanı ile ödedi.
4. Osmanlı Devleti, savaşı kazanan devlet olmasına rağmen yenik devlet durumuna düşürüldü.
5. Karadeniz tarafsız bir deniz haline getirildi.
6. Rusya'nın Akdeniz'e inmesini engelleyerek İngiltere ve Fransa Akdeniz'de güvenliklerini sağladı.
7. Rusya'nın Balkanlar'da egemenlik kurması engellendi.
8. Rusya, 1774'te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması ile elde ettiği haklarını kaybetti, bundan sonra Pan-Slavizm politikasını ortaya attı.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) ve Ayastefanos Antlaşması
Nedenleri :
1. Paris Konferansı'nda çıkarları zedelenen Rusya'nın Pan-Slavizm politikasına ağırlık vermesi
2. Rusya'nın Balkan uluslarını Osmanlı'ya karşı ayaklanmaya kışkırtması
Osmanlı Devleti, 1876'da toplanan Berlin, İstanbul ve Londra konferanslarında alınan, kendi aleyhindeki kararları kabul etmedi.
Bunun üzerine 1877'de Rusya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti.
Ruslar, Doğu'da Kars, Ardahan, Batum ve Erzurum'u, Batı'da da Edirne'yi aldı.
Osmanlı Devleti bütün cephelerde yenilince, 1878'de Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması imzalandı.
UYARI : Ayastefanos Antlaşması, İngiltere ve Avusturya karşı çıktığı için uygulanmadı. İngiltere, Rusya'nın Doğu Akdeniz'de; Avusturya da, Rusya'nın Balkanlar'da güçlenmesini istemediğinden, bu antlaşmaya karşı çıktı.
Ayastefanos Antlaşması (3 Mart 1878) :
1. Sırbistan, Karadağ ve Romanya'ya bağımsızlık verilecektir.
2. Büyük Bulgaristan Krallığı kurulacaktır.
3. Kars, Ardahan, Batum ve Doğu Bayezıt Rusya'ya bırakılacaktır.
4. Bosna ve Hersek özerkleştirilecektir.
5. Girit ve Ermenistan'da ıslahat yapılacaktır.
6. Teselya, Yunanistan'a bırakılacaktır.
7. Osmanlı Devleti, Rusya'ya savaş tazminatı ödeyecektir.
Mısır Sorunu
Mehmet Ali Paşa İsyanı
Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Napolyon'un Mısır'ı işgali sırasında Kahire'ye geldi.
1804 yılında Mısır valiliğine getirildi.
Mısır'da birçok ıslahatlar yaptı.
1821'de Mora'da ortaya çıkan Rum isyanını bastırdı.
Mora valiliği isteği reddedilince, Suriye ve Çukurova'ya girerek Kütahya'ya kadar ilerledi.
Bunun üzerine II. Mahmut, Rusya'dan yardım istedi.
UYARI : Osmanlı Devleti, ilk defa kendi valisi ile savaştı. Mısır sorunu bir iç sorunken zamanla uluslar arası bir sorun haline geldi.
1833 yılında Rus donanması İstanbul'a geldi.
1833 yılında Kütahya Antlaşması imzalandı.
Osmanlı Devleti, 1833'de Rusya ile Hünkar İskelesi Antlaşması'nı imzaladı.
Kütahya Antlaşması (1833) :
Koşulları :
1. Mehmet Ali Paşa'ya Girit Valiliğine ek olarak Suriye Valiliği verilecektir.
2. Oğlu İbrahim Paşa'ya Cidde Valiliğine ek olarak Adana Valiliği verilecektir.
3. Mehmet Ali Paşa, Osmanlı Devleti'ne vergi ödeyecektir.
Hünkar İskelesi Antlaşması (1833)
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalandı.
Koşulları :
1. Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya savaş durumunda birbirlerine yardım edecektir.
2. Osmanlı İmparatorluğu'na saldırı olursa, Rusya asker gönderecek, masrafaları Osmanlı Devleti tarafından karşılanacaktır.
3. Rusya'ya saldırı olursa Osmanlı Devleti Boğazları kapatacaktır.
4. Anlaşma sekiz yıl geçerli olacaktır.
Önemi :
1. Osmanlı Devleti ile Rusya arasında ittifak kuruldu.
2. Rusya, Karadeniz'de güvenliğini sağladı.
3. Osmanlı Devleti, Boğazlar'daki egemenlik haklarını kendi isteği doğrultusunda son kez kullandı.
4. Boğazlar sorunu başladı.
Nizip Savaşı (1839)
Kütahya Antlaşması, ne Osmanlı Devleti'ni, ne de Mehmet Ali Paşa'yı memnun etmişti.
1839 yılında Mehmet Ali Paşa, Osmanlı Devleti'ne ödemesi gereken vergiyi ödemedi.
Mehmet Ali Paşa, aynı yıl bağımsızlığını ilan etti.
1839 yılında Osmanlı ve Mısır orduları Nizip'te karşılaştı ve Osmanlı ordusu yenildi.
Avrupa ülkeleri, 1840 yılında, Londra'da bir konferans topladı.
Konferans'ta Osmanlı Devleti'nin Mehmet Ali paşa'ya karşı korunması kararı alındı.
1840 yılında Londra Antlaşması imzalandı.
Londra Antlaşması (1840)
1840 yılında Londra'da Osmanlı Devleti, İngiltere, Rusya, Avusturya ve Prusya delegeleri bir araya gelerek Mısır Sorununu halletmek üzere bir mukavele imzaladılar. Bu mukaveleye göre:
1. Mısır eyaleti hukuk bakımından Osmanlı Devleti'ne bağlı olmakla beraber, yönetim açısından Mehmet Ali Paşa'ya bırakıldı.
2. Mısır'ın Osmanlı Devleti'ne yılda 80 bin kese altın vermesi kararlaştırıldı.
3. Suriye, Adana ve Girit Osmanlı Devleti'ne geri verilecek.
Berlin Konferansı'ndan Sonra Osmanlı-Avrupa ve Osmanlı-Balkan İlişkileri
İngiltere'nin Kıbrıs'ı Alışı (1878)
Kıbrıs, 1570 yılında Sokullu devrinde Osmanlı topraklarına katıldı.
Ada, İngiltere tarafından 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, güya adayı Rus saldırılarına karşı korumak amacıyla, işgal edildi.
Tunus'un Fransızlar Tarafından İşgali (1881)
Fransızlar, 1830'da Cezayir'i işgal etti.
Fransızlar, Berlin Konferansı'nda Tunus'a yerleşme arzularını bildirdi.
Fransa, 1881 yılında Tunus'u işgal etti.
Mısır'ın İngilizler Tarafından İşgali (1882)
Mısır, 1517 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı topraklarına katıldı.
1869'da Süveyş Kanalı'nın açılması ile Mısır'ın stratejik ve ekonomik önemi iyice arttı.
1881'de Fransızlar'ın Tunus'u işgali üzerine İngilizler harekete geçti.
İngitere 1882 yılında Mısır'da çıkan isyanı bahane ederek Mısır'ı işgal etti.
Girit Sorunu ve Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)
1878 Berlin Antlaşması'nda Girit'e imtiyaz verilmesine rağmen, adada bulunan Rumlar ile İstanbul arasındaki anlaşmazlıklar devam etti. 1896 yılında Girit'de çıkan isyan sonunda, Yunanistan adaya asker çıkardı. Ertesi yıl Osmanlı-Yunan savaşı başladı.
1897 yılında Yunanistan ile bir antlaşma imzalandı.
Bu antlaşma ile; Girit'e muhtariyet verilemsi ve Yunanistan krallık soyundan bir prensin Girit'e vali olarak tayin edilmesi kararlaştırıldı. 1908'de Venizelos, Girit'i Yunan Krallığı adına yönettiğini ilan etti.
Balkan Savaşları sonunda Osmanlı Devleti, Girit'in Yunanistan'a ait olduğunu kabul etti.
Doğu Rumeli ve Bosna-Hersek
1878 Berlin Konferansı ile Bulgaristan üç kısıma ayrıldı.
1885 yılında Filibe'de, Doğu Rumeli'yi, Bulgaristan'a bağlamak amacıyla bir isyan çıktı.
1897'de Bulgaristan Prensi, Osmanlı Devleti tarafından, Doğu Rumeli Valisi olarak kabul edildi.
1908'de (II. Meşrutiyet'in ilan edildiği sırada) Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.
Aynı yıl Avusturya Bosna-Hersek'i topraklarına kattığını belirtti.
