II. Mehmet (Fatih) Dönemi
İstanbul'un Fethi
Nedenleri ve Hazırlıkları
İstanbul'un Fethinin Nedenleri
1. Osmanlı toprak bütünlüğünün sağlanmak istenmesi
2. Bizans'ın Balkanlar'da bulunan Osmanlı topraklarına asker sevkinin engellenmek istenmesi
3. Bizans'ın Osmanlı taht kavgalarını desteklemesi
4. Hz. Muhammed'in fethi teşvik edici hadisi
5. İstanbul'un dünya ticaret yolları üzerinde bulunan önemli bir kent olması
Fetih Hazırlıkları
Hristiyan aleminin Bizans'a yardım etmesini engellemek için bazı Avrupa ülkeleri ile antlaşmalar yapıldı.
Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeli Hisarı yapıldı.
UYARI : Bu hisarın yapılma nedeni Balkanlar'dan karadeniz yolu ile yapılabilecek yardımları kesmek ve Boğazları kontrol altında tutmaktır.
400 parçalık bir donanma meydana getirildi.
Muslihiddin, Saruca Sekban ve Macar Urban'a büyük kuşatma topları döktürüldü.
İstanbul'un Fethi (1453)
Bizans İmparatorluğu İstanbul şehri ile civardaki birkaç kasabaya hakim bir durumdaydı.
Bizan elindeki donanmayı Haliç'e çekerek, Haliç'in ağzını zincirle kapattı. İstanbul, hem karadan hem de denizden çok sağlam surlarla çevrilmişti.
6 Nisan 1453 sabahı kuşatma başladı.
21-22 Nisan gecesi 72 parça donanma karadan Haliç'e indirildi.
29 Mayıs 1453 sabahı İstanbul'a girildi.
Fethin Tarih Açısından Önemi
İstanbul'un Fethinin Türk Tarihi Açısından Önemi
1. İstanbul Osmanlı Devleti'nin başkenti yapıldı.
2. Fetih ile Osmanlı Devleti için için İmparatorluk dönemi başladı.
3. Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğü sağlandı.
4. Dünya ticaret yollarının önemli noktası Osmanlıların eline geçti.
UYARI : Bu durum Akdeniz ve Karadeniz ticaretinde etkili olan Venedik ve Ceneviz'e zarar verdi.
5. İstanbul'da bulunan Ortodoks Kililsesi'nin koruyuculuğu Osmanlıların eline geçti.
UYARI : Böylece Osmanlı Ortodoksların lideri konumuna gelmiştir. Bu kilisenin denetim altına alınması, Hristiyan birliğini parçalama amacı taşımaktadır.
İstanbul'un Fethinin Dünya Tarihi Açısından Önemi
1. İstanbul'un fethi ile Orta Çağ kapandı, Yeni Çağ başladı.
2. Doğu Roma imparatorluğu sona erdi.
3. Savaş toplarının üstünlüğü anlaşıldı, sur ve kalelerin önemi azaldı.
4. Feodalizmin yıkılış süreci hızlanmış oldu.
5. İstanbul'un Türkler'in eline geçmesi üzerine Avrupalılar yeni ticaret yolları aramaya başladı.
UYARI : Bu durum Coğrafi Keşifler'in zorlayıcı nedenini oluşturdu.
Anadolu'daki Fetihler
İlk önce 1459'da Cenevizliler'den Amasra alındı.
1460 yılında Candaroğulları Beyliği'ne son verildi.
1461'de Trabzon Rum İmparatorluğu ortadan kaldırıldı.
UYARI : Böylece Büyük Selçukluların başlattığı Anadolu'yu Türkleştirme politikası tamamlandı.
1466'da Karamanoğulları Beyliği'nden Konya ve Karaman alındı.
Otlukbeli Savaşı (1473)
Osmanlılar ile Akkoyunlu Devleti arasında Anadolu'da egemenlik kurma mücadelesi bulunmaktaydı.
Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Karakoyunlu Devleti'ni yıkarak, Sivas'a kadar gelmişti.
Candaroğulları ve Karamanoğlu beyleri de Uzun Hasan'a sığınmıştı.
1473 tarihinde yapılan Otlukbeli Savaşı ile Akkoyunlu Devleti yenildi.
UYARI : Bu savaş Akkoyunlu Devleti'ni zayıflatmış ve onun Şah İsmail tarafından yıkılmasına neden olmuştur.
Batıdaki Fetihler
1454 - 1459 arasında Sırbistan'a üç sefer düzenlendi, Sırbistan ele geçirildi.
1460'ta Mora despotları ortadan kaldırıldı.
1462 yılında Eflak, 1476 yılında da Boğdan Beyliği alındı.
1463 yılında Bosna, 1465'te de Hersek Osmanlı Devleti'ne bağlandı.
UYARI : Bu fetih hareketi ile Balkanlar'da siyasi birlik sağlanmıştır.
Denizlerdeki Fetihler
Ege'de 1456 yılında Taşoz, Bozcaada, Semadrek, ve Limni, 1462 yılında Midilli, 1470 yılında da Eğriboz adaları alındı.
1475 yılında Kefe, Azak ve Menküp kaleleri alınarak Kırım Osmanlı topraklarına katılıp Osmnalı'ya bağlı hanlık haline getirildi.
Kırım'ın Alınması'nın Sonuçları :
1. Gedik Ahmet Paşa tarafından Kırım alındı ve Osmanlılara bağlı hanlık haline getirildi.
2. İpek Yolu'nun kontrolü tamamen Osmanlıların eline geçti.
3. Karadeniz bir Osmanlı gölü haline geldi.
4. Cenevizlilerin Karadeniz'deki etkinliğine son verildi.
5. Rusya'ya karşı tampon bölge yaratıldı ve Rusya'nın Karadeniz'e inişi bir süre engellendi.
6. Kırım'ın bağlı hanlık olmasıyla Osmanlılara savaşlarda asker ve ekonomik kaynak sağlandı.
Osmanlı-Venedik Savaşları (1463-1479)
Nedeni :
Osmanlı Devleti'nin İstanbul, Ege Adaları , Amasra, Kırım, Mora Yarımadası ve Yunan Adaları'nı elegeçirmesi ile Venedik ve Cenevizlilerin ticari darbe yemesi.
Sonuçları :
Venediklilerin denizde, Osmanlılar'ın ise karada üstün olması nedeniyle taraflar birbirine üstünlük sağlayamadı. Venediklilerin barış istemesi sonucu 1479'da Venedik Antlaşması imzalandı.
UYARI : Fatih'in Venediklilere kapitülasyon vermekle ulaşmak istediği amaçlar şunlardır: Birincisi ticareti canlandırmak ikincisi ise Avrupa Hristiyan birliğini parçalamaktır.
Otranto Kuşatması (1480)
1. Büyük bir imparatorluk kurmak isteyen Fatih'in, Batı Roma topraklarına sahip olmak istemesi.
2. Avrupa'ya yapacağı seferlerde önemli bir üs kazanmak istemesi
3. Roma'ya ulaşarak Katolik kilisesini denetleyip Avrupa Hristiyan Birliği'ni parçalamak istemesi.
Sonuçları :
1. 1480'de Otranto şehri ve kalesi, Napoli Krallığı'ndan alındı.
2. Fatih'in ölümünden sonra Otranto Napoli Krallığı tarafından ele geçirildi.
Fatih Kanunnamesi
Sınırların genişlemesi ve ihtiyaçların artması üzerine düzenlenmişti.
İki bölümden oluşur :
Birinci Bölüm : Şehzadelerin hükümdar olması ile ilgilidir. Burada kardeş katli yasallaşmış ve şehzadelerin sancaklara gönderilmesi zorunlu tutulmuştu.
İkinci Bölüm : Devlet memurlarının görev ve sorumluluklarıyla ilgilidir. Ayrıca bağlı beylik sistemi uygulamaya geçirilmiştir. Sadrazamlar Divan toplantılarına başkanlık etmeye başlamıştır.
II. Bayezit Dönemi
Cem Sultan Olayı
Fatih'in ölümü üzerine Amasya sancağında bulunan Bayezit devşirmelerin desteğiyle tahta geçti.
KOnya sancağında bulunan ve Türkmenlerin desteklediği Şehzade Cem bunun üzerine taht mücadelesine başladı.
Memluklerin'de desteklediği Cem Sultan, Bursa'yı aldı ve adına para bastırıp hutbe okuttu.
1481'de Yenişehir Ovası'nda yenilen Cem, Konya'ya kaçtı.
II. Bayezit'in gönderdiği kuvvetlere yenilen Cem Sultan, önce Mısır'da Memlüklülere, ardından da Rodos şövalyelerine sığındı.
Yıllarca Avrupa'da dolaştırılan Cem Sultan, 1495 yılında Napoli'de öldü.
UYARI : Cem Sultan'ın Avrupalılara sığınması Osmanlıların bu iç sorununu uluslararası bir sorun haline getirdi. II. Bayezit Cem'i ellerinde tuttukları için Papalığa -1495'te Cem Sultan'ın ölümüne kadar- vergi ödedi. Bu dönemde İspanyolların saldırısına uğrayan Beni Ahmer Devleti'ne destek gönderilemedi.
Osmanlı-Memluk İlişkileri
Osmanlı-Memluk ilişkileri II. Bayezit Dönemi'nde tamamen gerginleşti.
UYARI : Memluk sorunu ileride kesin bir şekilde Yavuz Sultan Selim tarafından çözümlenecektir.
Fatih Dönemi'nde Memlüklüler, Osmanlı Devleti'nin Hicaz su yolları teklifini reddetmiş ve Dulkadiroğulları Beyleri arasında çıkan iç çekişmelere karışmıştı.
Memlükler, Cem Sultan'ı ve Karamanoğlu Beyi'ni de himaye etmişti.
II. Bayezit 1485'te Memlükler üzerine sefere çıktı.
Bu savaşlar genel olarak Osmanlıların aleyhine sonuçlandı.
Ramazanoğulları Beyliği alındı.
Osmanlı-Venedik İlişkileri
1499'da Venediklilerin elinden İnebahtı, Modon ve Koron alındı.
Navarin Limanı Osmanlıların eline geçti.
Karadeniz kıyılarında Kili ve Dinyester Irmağı'nın ağzında bulunan Akkerman kaleleri alındı.
Osmanlı-İran İlişkileri
1501'de Akkoyunlu Devleti toprakları üzerinde Safavi Devleti kuruldu.
Safavi hükümdarı Şah İsmail, Anadolu ve çevresinde Şii birçok taraftar topladı.
Doğu Anadolu'da Şahkulu Baba Tekeli tarafından Şii kökenli bir ayaklanma çıkarıldı ve bastırıldı.
II. Bayezit'ın izlediği gevşek politika ve devlet işlerinden iyice elini çekmesi, Şehzade Selim'i kızdırdı.
Selim, 1512'de Osmanlı tahtına geçti.
I. Selim (Yavuz) Dönemi
Çaldıran Savaşı (1514)
Doğu Anadolu'ya sahip olmak isteyen Şah İsmail bölgedeki Şii Türkmen aşiretlerini Osmanlı'ya karşı ayaklandırıyordu.
Yavuz İran seferi öncesi Dulkadiroğlu Alaüddevle'den yardım istedi fakat isteği reddedildi.
1514'te Osmanlı orduları İran ordularını Çaldıran Savaşı'nda yendi.
UYARI : Yavuz Sultan Selim Trabzon sancağında valilik yaparken Şah İsmail'le savaşmış ve Şah İsmail'in savaş taktiğini öğrenmiştir. Bu savaş sırasında Osmanlılar hareketli topları kullanmışlardır. Bu durum, teknolojik ilerlemenin savaşların sonucunu nasıl etkilediğini göstermektedir.
Bu savaş Osmanlı Devleti'ne Doğu Anadolu'yu kazandırdı.
Şah İsmail kaçtığı için Safavi Devleti yıkılamadı.
Tebrize kadar olan bütün topraklar Osmanlı Devleti'nin eline geçti.
Şii sorunu geçici olarak çözümlendi ve Doğu Anadolu güvenlik altına alındı.
Safavi hazinesi Osmanlı hazinesine aktarıldı.
Turnadağ Savaşı (1515)
Yavuz'un Çaldıran Savaşı öncesi Dulkadiroğullarından istediği yardım reddedilmişti.
Yavuz, Çaldıran zaferinden sonra 1515 yılında Dulkadiroğulları'nı yendi ve bu beylik yıkıldı.
Turnadağ Savaşı sonunda Maraş, Mardin, Elbistan ve Diyarbakır Osmanlı topraklarına katıldı.
Anadolu'da siyasal birlik tamamlanmış oldu.
Mısır Seferi
Yavuz'un İran seferi sırasında Şah İsmail ile Memlüklüler Osmanlı'ya karşı bağlaşma yapmıştı.
Yavuz, 1516 yılında Mısır üzerine sefere çıktı. 1516 yılında Mercidabık Savaşı ile Memluk ordusu bozguna uğratıldı.
Mercidabık zaferi ile Osmanlı Devleti, Suriye ve Filistin'i ele geçirdi.
Yavuz Sultan Selim, 1517 yılında tekrar Mısır seferine devam etti.
Rıdaniye Savaşı ve Memlük Devleti'nin Yıkılışı
Kansu Gavri'nin yerine geçen Tomanbay Osmanlıları Mısır'dan atmak istiyordu.
1517 yılında yapılan Ridaniye Savaşı ile Mısır Ordusu bir kez daha yenildi.
Rıdaniye Savaşı sonunda Memlük Devleti yıkıldı ve Mısır Osmanlı hakimiyeti altına alındı.
Mısır Fethi'nin Sonuçları
1. Memlük Devleti yıkıldı.
2. Suriye, Filistin ve Mısır Osmanlı topraklarına katıldı.
3. Doğu Akdeniz Osmanlı hakimiyetine girdi.
4. Kutsal Topraklar (Mekke ve Medine) Osmanlı hakimiyetine girdi.
5. Kutsal emanetler ve Mekke ile Medine'nin anahtarları Yavuz'a yollandı.
6. Halifelik makamı Osmanlılara geçti.
UYARI : Halifelik böylece Kureyş kabilesinden çıkarak Osmanlı soyuna geçti. Ayrıca Osmanlı'nın teokratik yapısı tamamlandı.
7. Memlük hazinesi, İstanbul'a getirildi.
8. Kıbrıs adasını ellerinde bulunduran Venedikliler, Osmanlı'ya vergi ödemek zorunda kaldı.
9. Baharat yolu Osmanlıların eline geçti.
UYARI : Bu durum Osmanlılar için büyük bir ekonomik kazançtır. Ancak Portekizliler Ümit Burnu'ndan Hindistan'a ulaştığı için Osmanlılar buradan kazanç sağlayamadı.
I. Selim (Yavuz) Dönemi Genel Özelliği
Türk ve İslam alemini tek bir çatı altında toplamaya çalıştı.
Sadece doğu ülkelerine seferler düzenlendi.
Bunun nedeni; Yavuz'un Türk-İslam devletlerini tek çatı altında birleştirmek istemesi ve devlet bütünlüğünü sarsacak tehlikeyi Doğu'da görmesiydi.
İstanbul'un Fethi
Nedenleri ve Hazırlıkları
İstanbul'un Fethinin Nedenleri
1. Osmanlı toprak bütünlüğünün sağlanmak istenmesi
2. Bizans'ın Balkanlar'da bulunan Osmanlı topraklarına asker sevkinin engellenmek istenmesi
3. Bizans'ın Osmanlı taht kavgalarını desteklemesi
4. Hz. Muhammed'in fethi teşvik edici hadisi
5. İstanbul'un dünya ticaret yolları üzerinde bulunan önemli bir kent olması
Fetih Hazırlıkları
Hristiyan aleminin Bizans'a yardım etmesini engellemek için bazı Avrupa ülkeleri ile antlaşmalar yapıldı.
Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeli Hisarı yapıldı.
UYARI : Bu hisarın yapılma nedeni Balkanlar'dan karadeniz yolu ile yapılabilecek yardımları kesmek ve Boğazları kontrol altında tutmaktır.
400 parçalık bir donanma meydana getirildi.
Muslihiddin, Saruca Sekban ve Macar Urban'a büyük kuşatma topları döktürüldü.
İstanbul'un Fethi (1453)
Bizans İmparatorluğu İstanbul şehri ile civardaki birkaç kasabaya hakim bir durumdaydı.
Bizan elindeki donanmayı Haliç'e çekerek, Haliç'in ağzını zincirle kapattı. İstanbul, hem karadan hem de denizden çok sağlam surlarla çevrilmişti.
6 Nisan 1453 sabahı kuşatma başladı.
21-22 Nisan gecesi 72 parça donanma karadan Haliç'e indirildi.
29 Mayıs 1453 sabahı İstanbul'a girildi.
Fethin Tarih Açısından Önemi
İstanbul'un Fethinin Türk Tarihi Açısından Önemi
1. İstanbul Osmanlı Devleti'nin başkenti yapıldı.
2. Fetih ile Osmanlı Devleti için için İmparatorluk dönemi başladı.
3. Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğü sağlandı.
4. Dünya ticaret yollarının önemli noktası Osmanlıların eline geçti.
UYARI : Bu durum Akdeniz ve Karadeniz ticaretinde etkili olan Venedik ve Ceneviz'e zarar verdi.
5. İstanbul'da bulunan Ortodoks Kililsesi'nin koruyuculuğu Osmanlıların eline geçti.
UYARI : Böylece Osmanlı Ortodoksların lideri konumuna gelmiştir. Bu kilisenin denetim altına alınması, Hristiyan birliğini parçalama amacı taşımaktadır.
İstanbul'un Fethinin Dünya Tarihi Açısından Önemi
1. İstanbul'un fethi ile Orta Çağ kapandı, Yeni Çağ başladı.
2. Doğu Roma imparatorluğu sona erdi.
3. Savaş toplarının üstünlüğü anlaşıldı, sur ve kalelerin önemi azaldı.
4. Feodalizmin yıkılış süreci hızlanmış oldu.
5. İstanbul'un Türkler'in eline geçmesi üzerine Avrupalılar yeni ticaret yolları aramaya başladı.
UYARI : Bu durum Coğrafi Keşifler'in zorlayıcı nedenini oluşturdu.
Anadolu'daki Fetihler
İlk önce 1459'da Cenevizliler'den Amasra alındı.
1460 yılında Candaroğulları Beyliği'ne son verildi.
1461'de Trabzon Rum İmparatorluğu ortadan kaldırıldı.
UYARI : Böylece Büyük Selçukluların başlattığı Anadolu'yu Türkleştirme politikası tamamlandı.
1466'da Karamanoğulları Beyliği'nden Konya ve Karaman alındı.
Otlukbeli Savaşı (1473)
Osmanlılar ile Akkoyunlu Devleti arasında Anadolu'da egemenlik kurma mücadelesi bulunmaktaydı.
Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Karakoyunlu Devleti'ni yıkarak, Sivas'a kadar gelmişti.
Candaroğulları ve Karamanoğlu beyleri de Uzun Hasan'a sığınmıştı.
1473 tarihinde yapılan Otlukbeli Savaşı ile Akkoyunlu Devleti yenildi.
UYARI : Bu savaş Akkoyunlu Devleti'ni zayıflatmış ve onun Şah İsmail tarafından yıkılmasına neden olmuştur.
Batıdaki Fetihler
1454 - 1459 arasında Sırbistan'a üç sefer düzenlendi, Sırbistan ele geçirildi.
1460'ta Mora despotları ortadan kaldırıldı.
1462 yılında Eflak, 1476 yılında da Boğdan Beyliği alındı.
1463 yılında Bosna, 1465'te de Hersek Osmanlı Devleti'ne bağlandı.
UYARI : Bu fetih hareketi ile Balkanlar'da siyasi birlik sağlanmıştır.
Denizlerdeki Fetihler
Ege'de 1456 yılında Taşoz, Bozcaada, Semadrek, ve Limni, 1462 yılında Midilli, 1470 yılında da Eğriboz adaları alındı.
1475 yılında Kefe, Azak ve Menküp kaleleri alınarak Kırım Osmanlı topraklarına katılıp Osmnalı'ya bağlı hanlık haline getirildi.
Kırım'ın Alınması'nın Sonuçları :
1. Gedik Ahmet Paşa tarafından Kırım alındı ve Osmanlılara bağlı hanlık haline getirildi.
2. İpek Yolu'nun kontrolü tamamen Osmanlıların eline geçti.
3. Karadeniz bir Osmanlı gölü haline geldi.
4. Cenevizlilerin Karadeniz'deki etkinliğine son verildi.
5. Rusya'ya karşı tampon bölge yaratıldı ve Rusya'nın Karadeniz'e inişi bir süre engellendi.
6. Kırım'ın bağlı hanlık olmasıyla Osmanlılara savaşlarda asker ve ekonomik kaynak sağlandı.
Osmanlı-Venedik Savaşları (1463-1479)
Nedeni :
Osmanlı Devleti'nin İstanbul, Ege Adaları , Amasra, Kırım, Mora Yarımadası ve Yunan Adaları'nı elegeçirmesi ile Venedik ve Cenevizlilerin ticari darbe yemesi.
Sonuçları :
Venediklilerin denizde, Osmanlılar'ın ise karada üstün olması nedeniyle taraflar birbirine üstünlük sağlayamadı. Venediklilerin barış istemesi sonucu 1479'da Venedik Antlaşması imzalandı.
UYARI : Fatih'in Venediklilere kapitülasyon vermekle ulaşmak istediği amaçlar şunlardır: Birincisi ticareti canlandırmak ikincisi ise Avrupa Hristiyan birliğini parçalamaktır.
Otranto Kuşatması (1480)
1. Büyük bir imparatorluk kurmak isteyen Fatih'in, Batı Roma topraklarına sahip olmak istemesi.
2. Avrupa'ya yapacağı seferlerde önemli bir üs kazanmak istemesi
3. Roma'ya ulaşarak Katolik kilisesini denetleyip Avrupa Hristiyan Birliği'ni parçalamak istemesi.
Sonuçları :
1. 1480'de Otranto şehri ve kalesi, Napoli Krallığı'ndan alındı.
2. Fatih'in ölümünden sonra Otranto Napoli Krallığı tarafından ele geçirildi.
Fatih Kanunnamesi
Sınırların genişlemesi ve ihtiyaçların artması üzerine düzenlenmişti.
İki bölümden oluşur :
Birinci Bölüm : Şehzadelerin hükümdar olması ile ilgilidir. Burada kardeş katli yasallaşmış ve şehzadelerin sancaklara gönderilmesi zorunlu tutulmuştu.
İkinci Bölüm : Devlet memurlarının görev ve sorumluluklarıyla ilgilidir. Ayrıca bağlı beylik sistemi uygulamaya geçirilmiştir. Sadrazamlar Divan toplantılarına başkanlık etmeye başlamıştır.
II. Bayezit Dönemi
Cem Sultan Olayı
Fatih'in ölümü üzerine Amasya sancağında bulunan Bayezit devşirmelerin desteğiyle tahta geçti.
KOnya sancağında bulunan ve Türkmenlerin desteklediği Şehzade Cem bunun üzerine taht mücadelesine başladı.
Memluklerin'de desteklediği Cem Sultan, Bursa'yı aldı ve adına para bastırıp hutbe okuttu.
1481'de Yenişehir Ovası'nda yenilen Cem, Konya'ya kaçtı.
II. Bayezit'in gönderdiği kuvvetlere yenilen Cem Sultan, önce Mısır'da Memlüklülere, ardından da Rodos şövalyelerine sığındı.
Yıllarca Avrupa'da dolaştırılan Cem Sultan, 1495 yılında Napoli'de öldü.
UYARI : Cem Sultan'ın Avrupalılara sığınması Osmanlıların bu iç sorununu uluslararası bir sorun haline getirdi. II. Bayezit Cem'i ellerinde tuttukları için Papalığa -1495'te Cem Sultan'ın ölümüne kadar- vergi ödedi. Bu dönemde İspanyolların saldırısına uğrayan Beni Ahmer Devleti'ne destek gönderilemedi.
Osmanlı-Memluk İlişkileri
Osmanlı-Memluk ilişkileri II. Bayezit Dönemi'nde tamamen gerginleşti.
UYARI : Memluk sorunu ileride kesin bir şekilde Yavuz Sultan Selim tarafından çözümlenecektir.
Fatih Dönemi'nde Memlüklüler, Osmanlı Devleti'nin Hicaz su yolları teklifini reddetmiş ve Dulkadiroğulları Beyleri arasında çıkan iç çekişmelere karışmıştı.
Memlükler, Cem Sultan'ı ve Karamanoğlu Beyi'ni de himaye etmişti.
II. Bayezit 1485'te Memlükler üzerine sefere çıktı.
Bu savaşlar genel olarak Osmanlıların aleyhine sonuçlandı.
Ramazanoğulları Beyliği alındı.
Osmanlı-Venedik İlişkileri
1499'da Venediklilerin elinden İnebahtı, Modon ve Koron alındı.
Navarin Limanı Osmanlıların eline geçti.
Karadeniz kıyılarında Kili ve Dinyester Irmağı'nın ağzında bulunan Akkerman kaleleri alındı.
Osmanlı-İran İlişkileri
1501'de Akkoyunlu Devleti toprakları üzerinde Safavi Devleti kuruldu.
Safavi hükümdarı Şah İsmail, Anadolu ve çevresinde Şii birçok taraftar topladı.
Doğu Anadolu'da Şahkulu Baba Tekeli tarafından Şii kökenli bir ayaklanma çıkarıldı ve bastırıldı.
II. Bayezit'ın izlediği gevşek politika ve devlet işlerinden iyice elini çekmesi, Şehzade Selim'i kızdırdı.
Selim, 1512'de Osmanlı tahtına geçti.
I. Selim (Yavuz) Dönemi
Çaldıran Savaşı (1514)
Doğu Anadolu'ya sahip olmak isteyen Şah İsmail bölgedeki Şii Türkmen aşiretlerini Osmanlı'ya karşı ayaklandırıyordu.
Yavuz İran seferi öncesi Dulkadiroğlu Alaüddevle'den yardım istedi fakat isteği reddedildi.
1514'te Osmanlı orduları İran ordularını Çaldıran Savaşı'nda yendi.
UYARI : Yavuz Sultan Selim Trabzon sancağında valilik yaparken Şah İsmail'le savaşmış ve Şah İsmail'in savaş taktiğini öğrenmiştir. Bu savaş sırasında Osmanlılar hareketli topları kullanmışlardır. Bu durum, teknolojik ilerlemenin savaşların sonucunu nasıl etkilediğini göstermektedir.
Bu savaş Osmanlı Devleti'ne Doğu Anadolu'yu kazandırdı.
Şah İsmail kaçtığı için Safavi Devleti yıkılamadı.
Tebrize kadar olan bütün topraklar Osmanlı Devleti'nin eline geçti.
Şii sorunu geçici olarak çözümlendi ve Doğu Anadolu güvenlik altına alındı.
Safavi hazinesi Osmanlı hazinesine aktarıldı.
Turnadağ Savaşı (1515)
Yavuz'un Çaldıran Savaşı öncesi Dulkadiroğullarından istediği yardım reddedilmişti.
Yavuz, Çaldıran zaferinden sonra 1515 yılında Dulkadiroğulları'nı yendi ve bu beylik yıkıldı.
Turnadağ Savaşı sonunda Maraş, Mardin, Elbistan ve Diyarbakır Osmanlı topraklarına katıldı.
Anadolu'da siyasal birlik tamamlanmış oldu.
Mısır Seferi
Yavuz'un İran seferi sırasında Şah İsmail ile Memlüklüler Osmanlı'ya karşı bağlaşma yapmıştı.
Yavuz, 1516 yılında Mısır üzerine sefere çıktı. 1516 yılında Mercidabık Savaşı ile Memluk ordusu bozguna uğratıldı.
Mercidabık zaferi ile Osmanlı Devleti, Suriye ve Filistin'i ele geçirdi.
Yavuz Sultan Selim, 1517 yılında tekrar Mısır seferine devam etti.
Rıdaniye Savaşı ve Memlük Devleti'nin Yıkılışı
Kansu Gavri'nin yerine geçen Tomanbay Osmanlıları Mısır'dan atmak istiyordu.
1517 yılında yapılan Ridaniye Savaşı ile Mısır Ordusu bir kez daha yenildi.
Rıdaniye Savaşı sonunda Memlük Devleti yıkıldı ve Mısır Osmanlı hakimiyeti altına alındı.
Mısır Fethi'nin Sonuçları
1. Memlük Devleti yıkıldı.
2. Suriye, Filistin ve Mısır Osmanlı topraklarına katıldı.
3. Doğu Akdeniz Osmanlı hakimiyetine girdi.
4. Kutsal Topraklar (Mekke ve Medine) Osmanlı hakimiyetine girdi.
5. Kutsal emanetler ve Mekke ile Medine'nin anahtarları Yavuz'a yollandı.
6. Halifelik makamı Osmanlılara geçti.
UYARI : Halifelik böylece Kureyş kabilesinden çıkarak Osmanlı soyuna geçti. Ayrıca Osmanlı'nın teokratik yapısı tamamlandı.
7. Memlük hazinesi, İstanbul'a getirildi.
8. Kıbrıs adasını ellerinde bulunduran Venedikliler, Osmanlı'ya vergi ödemek zorunda kaldı.
9. Baharat yolu Osmanlıların eline geçti.
UYARI : Bu durum Osmanlılar için büyük bir ekonomik kazançtır. Ancak Portekizliler Ümit Burnu'ndan Hindistan'a ulaştığı için Osmanlılar buradan kazanç sağlayamadı.
I. Selim (Yavuz) Dönemi Genel Özelliği
Türk ve İslam alemini tek bir çatı altında toplamaya çalıştı.
Sadece doğu ülkelerine seferler düzenlendi.
Bunun nedeni; Yavuz'un Türk-İslam devletlerini tek çatı altında birleştirmek istemesi ve devlet bütünlüğünü sarsacak tehlikeyi Doğu'da görmesiydi.
